مهم ترین قسمت اتومبیل، موتور آن است؛ به همین دلیل آشنایی با قطعات و اجزای داخلی آن می تواند نقش مهمی در نگهداری صحیح از آن داشته باشد. در صورت آشنایی با قطعات موتور و شناخت کامل عملکرد هر یک، می توان به شکلی مناسب تر مشکلات خودرو را برطرف کرد و عیب یابی دقیق تری نیز انجام داد. با توجه به اهمیت بالا و ضروری بودن این موضوع، در این مقاله قصد داریم به بررسی مهم ترین اجزای موتور بپردازیم. در صورتی که قصد افزایش اطلاعات خود در این زمینه را دارید، تا انتها با ما همراه باشید.
نحوه عملکرد موتور خودرو
قبل از آشنایی با قطعات موتور خودرو، بد نیست نگاهی به عملکرد کلی آن داشته باشیم. فرایند های رخ داده در موتور خودرو که باعث به حرکت درآوردن اتومبیل می شوند را می توان به دو دسته اصلی تقسیم بندی کرد. دسته اول واکنش های شیمیایی که درون موتور خودرو اتفاق می افتد و دسته دوم، فرایند های مکانیکی درون موتور است.
واکنش های شیمیایی که درون موتور خودرو رخ می دهد، شامل جرقه و انفجاری قدرتمند است. نحوه عملکرد این بخش به این صورت است که ابتدا بنزین و هوا به وسیله سوراخ ورودی سرسیلندر با یکدیگر مخلوط می شوند و سپس با حرکت پیستون، فشرده خواهند شد. زمانی که پیستون به سمت بالا حرکت می کند، باعث به وجود آمدن انفجار در این بخش شده و پس از آزاد سازی نیرو، به سمت پایین حرکت می کند.
عملکرد بخش مکانیکی خودرو نیز بستگی به قطعاتی همچون میل لنگ دارد. میل لنگ ابتدا نیروی خطی از سمت شاتون را دریافت کرده و آن را تبدیل به نیروی چرخشی و دورانی می کند. با توجه به اینکه ابتدا و انتهای میل لنگ روی یاتاقان قرار دارد، به راحتی قابلیت گردش در محور خود را داشته که فرایند مکانیکی نیز به این صورت انجام می شود.
نحوه عملکرد موتور خودرو
اجزای داخلی و قطعات موتور خودرو
نحوه هماهنگی و عملکرد قطعات موتور، بسیار منظم بوده و کوچکترین اختلالی باعث بروز خطا و عدم حرکت اتومبیل می شود. موتورهای مختلفی با توجه به نوع خودروها و هم چنین برند تولید کننده وجود دارد؛ اما نحوه عملکرد و قطعات داخلی آنها، تماماً با یکدیگر یکسان بوده و تفاوت چندانی ندارد. در این بخش به بررسی مهم ترین قطعات موتور می پردازیم.
بلوک سیلندر
مهم ترین قطعه موتور، بدنه اصلی آن یا همان بلوک سیلندر است. این قطعه تمامی قطعات موتور از جمله سیلندرها، سرسیلندرها، شاتون، رینگ، میل لنگ، پیستون و کارتر را در جای مربوط به خود قرار می دهد و عملاً نقش فونداسیون را اجرا می کند. مهم ترین عملکرد موتور یعنی جرقه زنی و ایجاد احتراق، در بلوک سیلندر رخ می دهد؛ به همین دلیل نیز این قطعه را در مواد ریخته گری شامل آلیاژ آلومینیوم یا چدن می سازند که مقاومت دمایی بالایی داشته باشد. این قطعه به دلیل احتراق، پس از مدتی دچار فرسودگی و استهلاک می شود؛ بنابراین بررسی مداوم بلوک سیلندر، یکی از کارهایی است که برای سلامت موتور خودرو باید انجام دهید.
بلوک سیلندر یکی از قطعات موتور خودرو
سیلندر
سیلندرها از دیگر قطعات موتور به شمار می روند که به آنها هسته مرکزی موتور خودرو می گویند. این قطعات باعث ایجاد فضا برای حرکت پیستون می شوند و با توجه به نوع موتور، آرایش های مختلفی از جمله خطی، خطی زاویه دار، خورجینی، جناغی، دوار و… دارند.
سر سیلندر
قطعه بعدی که در بالای سیلندر موتور قرار می گیرد، سرسیلندر است. سر سیلندر نیز یکی دیگر از قطعات موتور است که جنسی آلومینیومی داشته که با وجود فضای مناسب، سوپاپ های دود و هوا، شمع ها و هم چنین اتاق احتراق را در خود جای می دهد. این قطعه از موتور به سه دسته کلی تکی با سرمایش آبی، تکی با سرمایش هوا و سرسیلندر چندتایی تقسیم بندی می شود.
واتر پمپ
یکی دیگر از قطعات موتور، واتر پمپ یا پولی پمپ آب است. این بخش به وسیله ایجاد جریان مداوم آب و ضد یخ، باعث تنظیم دمای موتور شده و آب را بین رادیاتور و بلوک سیلندر به گردش در می آورد.
واتر پمپ خودور
پیستون
از جمله قطعات موتور که متحرک بوده و حرکت بالا پایینی دارد، پیستون است. این بخش از موتور باعث ایجاد جرقه شده و احتراق را درون موتور تکمیل می کند. به دلیل عملکرد این قطعات، تمامی پیستون ها از آلومینیوم، فولاد ریخته گری یا چدن ساخته می شوند که مقاومت دمایی بالایی داشته باشند.
شاتون
شاتون، قطعه ای اهرمی شکل است حرکت خطی پیستون ها را به حرکت چرخشی میل لنگ تبدیل می کند. این قطعه نقش مهمی در کاهش اصطکاک به وجود آمده بین قطعات دارد؛ به شکلی که در صورت ایجاد مشکل این بخش، خودرو یاتاقان خواهد زد. مهم ترین اجزای شاتون شامل واشر، بلبرینگ، بوش و انگشتی می شوند.
تسمه تام
از مهم ترین قطعات موتور که زمان بندی حرکت سوپاپ ها را کنترل می کند، تسمه تایم نام دارد. این قطعه از جنس لاستیک طراحی شده و دارای دندانه های مشخصی است تا اتصال میل لنگ و میل بادامک را آسان تر کند. این قطعه علاوه بر تنظیم زمان بندی حرکت سوپاپ ها، باعث به حرکت درآوردن پمپ آب و روغن نیز می شود.
شمع
قطعه دیگری که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم، شمع موتور است. این قطعه باعث ایجاد احتراق درون سیلندرها می شود. شمع ها معمولاً روی سرسیلندرها تعبیه می شوند و دارای عایقی از جنس الکترود، چینی یا واشر هستند. انواع شمع ها شامل شمع گرم، سرد، نیکلی، ایریدیومی، پلاتینیومی و چند الکترودی می شوند.
سایر قطعات موتور نیز شامل واشر سرسیلندر، بوش سرسیلندر، میل لنگ، کارتر، سوپاپ، میل بادامک، فلایول، فنر سوپاپ، رینگ پیستون، پمپ روغن، توربو شارژ، موتور استارت و سوپاپ پی وی سی می شوند که هرکدام نقش مهمی در عملکرد موتور خودرو دارند.
انواع شمع خودور
جمع بندی
با توجه به اینکه موتور، قلب تپنده هر خودرو بوده و مهم ترین بخش نامیده می شود، آشنایی با قطعات و اجزای آن می تواند در حل مشکلات به وجود آمده بسیار مفید باشد. قطعات موتور انواع مختلفی را شامل می شوند که در این مقاله سعی شد به بررسی مهم ترین آنها پرداخته شود. در صورتی که نیاز به مشاوره و راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید، می توانید با مجموعه مکانیک یار در تماس باشید.
جانبی موتور