گیربکس، جعبه دنده و یا سیستم انتقال خودرو، یکی از مهم ترین و حیاتی ترین بخش های خودرو است که عملکرد کلی اتومبیل را تعیین می کند. وظیفه اصلی گیربکس تبدیل نیروی موتور به نیروی چرخشی است که نتیجه آن، حرکت درآوردن چرخ های خودرو خواهد بود. با توجه به اهمیت این سیستم، در سال های اخیر طراحی های به‌روزتر و پیشرفته تری از سیستم گیربکس رونمایی شده است که یکی از آنها، گیربکس CVT یا سیستم انتقال قدرت متغیر است.
در این مقاله قصد داریم درک مناسبی از سیستم انتقال قدرت متغیر (Continuously variable transmission) را ارائه داده و به بررسی مزیت های این نوع گیربکس بپردازیم. هم چنین در بخشی دیگر نیز به بررسی تفاوت های این نوع گیربکس با گیربکس های معمولی خواهیم پرداخت. در صورتی که قصد افزایش اطلاعات خود در این زمینه را دارید، تا انتها با ما همراه باشید.
گیربکس CVT چیست و چه عملکردی دارد؟
گیربکس CVT یا متغیر، نوعی از سیستم انتقال قدرت در خودرو است که بر خلاف گیربکس های معمولی، از چرخ دنده هایی با ضریب دنده ثابت استفاده نمی کند. این نوع گیربکس از دو محور اصلی تشکیل شده که یکی از آنها به موتور خودرو متصل بوده و محور دیگر، به چرخ های خودرو. گیربکس های CVT این قابلیت را به پیشرانه خودرو می دهند تا با سرعتی مطلوب کار کند.
نحوه طراحی گیربکس متغیر به گونه ای انجام شده است که با قرار دادن موتور در کارآمدترین محدوده، تجربه رانندگی مناسبی را ارائه دهد. به بیانی دیگر این گیربکس این اجازه را به موتور خواهد داد که در هر زمان، بر اساس شرایط و وضعیت خودرو، سرعتی مناسب را تنظیم کند. برخلاف گیربکس های معمولی که تعداد دنده ها در آن ثابت هستند، گیربکس CVT می تواند به طور مداوم نسبت دنده را متناسب با شرایط رانندگی تنظیم کند.
قطعات گیربکس cvt
مزایای استفاده از گیربکس CVT
در مقایسه با گیربکس معمولی، گیربکس CVT چندین مزیت دارد. مورد اول اینکه شتاب نرم‌تری را ارائه می دهد که این موضوع منجر به تجربه رانندگی راحت‌تری می‌شود. مورد بعدی، بهبود راندمان سوخت خودرو است. این مورد باعث کاهش هزینه سوخت و هم چنین کاهش آلایندگی های خارج شده از خودرو خواهد شد.
مورد دیگر، نگهداری ساده تر این نوع گیربکس است. گیربکس های متغیر به دلیل طراحی ساده تر و هم چنین قطعات متحرک کمتر، به نگهداری کمتری نیاز دارند. با این حال، گیربکس CVT معایبی نیز برای برخی افراد دارد. برای مثال ممکن است تجربه رانندگی مشابه یک گیربکس معمولی را نداشته باشد، زیرا برخی از رانندگان ممکن است تجربه رانندگی با گیربکس های معمولی را به گیربکس های جدیدتر ترجیح دهند. علاوه بر این، این نوع گیربکس ظرفیت بکسل محدودی دارد و ممکن است در برابر حمل بارهای سنگین، مستعد گرم شدن بیش از حد باشد. به طور کلی مزایای گیربکس CVT نسبت به گیربکس های معمولی شامل موارد زیر می شود:
- کاهش وزن خودرو
- کاهش مصرف سوخت
- کاهش آلاینده ها
- نرم کردن تعویض دنده
- برخورداری از سیستم انتقال قدرت مناسب
- نگهداری ساده تر
- بهبود تجربه رانندگی
مزایای گیربکس های cvt
کاربردهای گیربکس CVT
گیربکس CVT به صورت چشم گیری در صنعت خودروسازی در حال محبوب شدن است و چندین برند خودروساز از این فناوری در وسایل نقلیه خود استفاده می کنند. برخی از مدل های سرشناس خودرو که از گیربکس های CVT استفاده می کنند عبارت‌اند از نیسان آلتیما، هوندا سیویک و تویوتا کرولا.
گیربکس های متغیر علاوه بر صنعت خودروسازی در صنایع دیگری مانند کشاورزی، ساخت و ساز و هوانوردی نیز کاربرد دارد. به‌عنوان‌مثال، برخی از تراکتورها و بیل مکانیکی ها از این نوع گیربکس ها برای کنترل و کارایی بهتر استفاده می کنند. با وجود کاربردها و مزایای فراوان گیربکس های متغیر، پیش بینی می شود که در آینده پتانسیل توسعه بیشتری در فناوری این نوع گیربکس وجود داشته باشد که این مورد می تواند منجر به پذیرش گسترده تر و تأثیرگذاری بیشتر آن بر صنعت خودروسازی شود.
بررسی تفاوت های گیربکس اتومات معمولی با گیربکس CVT
هر چند تا به اینجا، برخی از تفاوت های عملکردی گیربکس CVT با گیربکس های اتوماتیک معمولی را بررسی کردیم، قصد داریم در این بخش به بررسی کامل و دقیق این موضوع بپردازیم. به طور کلی تفاوت های گیربکس معمولی با گیربکس های CVT شامل سه دسته ساختاری، نحوه عملکرد و سرویس کردن آن می شود. این موارد را به صورت جداگانه در ادامه توضیح می دهیم.
تفاوت ساختاری گیربکس معمولی با CVT
مهم ترین تفاوت ساختاری این دو نوع گیربکس، وجود دنده در آنهاست. گیربکس های سی وی تی ساختاری بدون دنده داشته و متشکل از دو قرقره مخروطی شکل می باشند. ابعاد و اندازه این قرقره ها با توجه به قدرت مورد نیاز چرخ ها متغیر خواهد بود. اما در گیربکس های اتومات معمولی، به جای دو قرقره یا محور از دنده استفاده می شود. در این نوع خودروها زمانی که اتومبیل شتاب می گیرد، تغییر دنده باید انجام شود.
تفاوت عملکردی گیربکس CVT با معمولی
مورد دیگر تفاوت این دو نوع جعبه دنده، نحوه عملکرد آنهاست. گیربکس های CVT، به صورت پیوسته نسبت به دنده تغییر پیدا می کنند که این موضع باعث بهبود عملکرد خودرو شده و مصرف سوخت آن را نیز بهینه تر خواهد کرد. علاوه بر این نحوه توزیع قدرت در گیربکس های متغیر، باعث سواری نرم تر خودرو شده و تجربه بهتری را به راننده و سرنشینان انتقال خواهند داد.
تفاوت سرویس کردن گیربکس CVT با گیربکس معمولی
مورد آخر، تفاوت نحوه سرویس کردن گیربکس های CVT با گیربکس های معمولی است. نحوه سرویس گیربکس متغیر، تفاوت های زیادی با سرویس گیربکس های معمولی دارد. روغن مخصوص، مایع انتقال و تجهیزات و قطعات خاص از جمله مواردی است که در سرویس گیربکس های CVT باید موجود باشد. با توجه به سبک بودن وزن این نوع گیربکس نسبت به گیربکس های معمولی، نگهداری از آن نیز ساده تر خواهد بود؛ اما در صورت نیاز به تعمیر قطعات آن، باید حتماً از یک کارشناس یا تعمیرکار خبره کمک بگیرید.
تفاوت گیربکس معمولی با cvt
جمع بندی
گیربکس CVT یک فناوری منحصر به فرد و نوآورانه است که مزایای متعددی را نسبت به گیربکس های اتوماتیک معمولی ارائه می دهد. توانایی آن در ارائه شتاب نرم تر، راندمان سوخت بهتر و تعمیر و نگهداری کمتر، از جمله مزایای استفاده از این گیربکس خواهد بود. در این مقاله به بررسی کامل گیربکس های متغیر، کاربردها، مزایا و تفاوت های آن با گیربکس معمولی پرداختیم. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر می توانید با کارشناسان تیم مکانیک یار در تماس باشید.
جانبی موتور