شاتون زدن یکی از اتفاقاتی است که برای هر خودرویی ممکن است رخ دهد. برای آشنایی دقیق با این اصطلاح، می بایست نقش شاتون در خودرو را بدانید. هنگامی که شاتون با مشکلاتی مواجه شود، عملکرد آن دچار نقص شده که به علائم آن، شاتون زدن خودرو می گویند. در این مقاله قصد داریم به بررسی کارکرد شاتون و مواردی که باعث نقص در عملکرد آن می شوند بپردازیم. در صورتی که قصد افزایش اطلاعات خود در این زمینه را دارید، تا انتها با ما همراه باشید.
شاتون چیست و چه نقشی در خودرو دارد؟
یکی از قطعات مهم خودرو که باعث ارتباط بین میل لنگ و پیستون می شود، شاتون نام دارد. شاتون از دو طرف به پیستون و میل لنگ متصل می شود و ضربات پیستون را به میل لنگ انتقال می دهد؛ به همین دلیل معمولاً از جنس فولاد ساخته می شود تا استحکام بالایی داشته باشد. علاوه بر این مورد، شاتون نیروی دریافت شده را به حالت عمودی یا چرخشی تبدیل می کند.
اجزای شاتون شامل یاتاقان کوچک، بدنه و یاتاقان بزرگ می شوند. هم چنین انواع شاتون ها به دسته های مختلفی از جمله شاتون موازی، ضربدری و لولایی تقسیم بندی می شوند.
شاتون و اجزای مختلف آن
منظور از شاتون زدن خودرو چیست؟
به طور کلی منظور از شاتون زدن خودرو یا شاتون زدن موتور، خرابی و ایجاد مشکل در این قطعه است. به دلیل وارد شدن ضربه های متوالی به این قطعه، در مرور زمان ممکن است که شاتون با فرسودگی و یا شکستگی مواجه شود؛ به همین دلیل در صورت مشاهده علائم شاتون زدن، توصیه می کنیم در اسرع وقت شاتون و قطعات مختلف آن را بررسی کرده و در صورت نیاز، خودرو را به یک تعمیرگاه یا نمایندگی مجاز ارجاع دهید.
علائم خرابی شاتون موتور
شاتون زدن خودرو می تواند با علائم مختلفی همراه باشد. در بسیاری از موارد، این مشکل با شنیدن صداهای غیرعادی از سمت موتور همراه است. این صداها معمولاً با بالا رفتن دور موتور افزایش خواهند یافت.
از دیگر علائم این مشکل، شنیدن صدای تق تق در موتور است. در صورتی که روانکاری شاتون به درستی انجام نشده باشد، انتقال نیرو باعث ایجاد اصطکاک زیادی شده و صدایی تق تق مانند را تولید می کند. هم چنین روغن ریزی و پرتاب قطعات از زیر کاپوت نیز از دیگر علائم شاتون زدن خودرو به حساب می آیند.
خرابی شاتون و نشانه های آن
بررسی دلایل شاتون زدن خودرو
خم شدن یا شکستگی شاتون، می تواند دلایل مختلفی داشته باشد که هر کدام باعث شاتون زدن خودرو می شوند. توجه به این موارد و سعی در عدم رعایت آنها، می تواند طول عمر این قطعه را افزایش داده و باعث بهبود عملکرد خودرو نیز شود. در ادامه به بررسی دلایل اصلی شاتون زدن خودرو می پردازیم.
ایجاد احتراق نامناسب
یکی از اصلی ترین دلایل خرابی شاتون و در نتیجه شاتون زدن خودرو، احتراق نامناسب است. احتراق غیرعادی، زودرس، خودسوزی یا احتراق نامناسب در سیلندرها، باعث می شود که فشار زیادی به پیستون و شاتون وارد شده و حرکت آنها را از حالت نرمال خارج کند. فشار به وجود آمده پس از مدت زمانی باعث خم شدن شاتون و یا شکستگی آن می شود که شاتون زدن خودرو را در پی خواهد داشت.
بروز تصادف
تصادفاتی که از سمت جلوی خودرو باشند، معمولاً به شاتون ضربات محکمی وارد کرده و باعث خمیدگی یا شکستگی آنها می شوند. بنابراین در صورتی که پس از تصادف یکی از نشانه های شاتون زدن ماشین را مشاهده کردید، حتماً شاتون، پیستون و میل لنگ خودرو را بررسی نمایید.
روانکاری نامناسب
همان‌طور که گفته شد، برای بهبود عملکرد شاتون نیاز به روان کاری مناسبی است. در صورتی که روغن کاری این بخش از اتومبیل نامناسب باشد، فشارهای زیادی هنگام اصطکاک به وجود می آید که می تواند باعث خرابی شاتون شود.
استفاده از شاتون بی کیفیت
یکی از مهم ترین دلایل خرابی شاتون، کیفیت ساخت پایین آن است. طبیعتاً محصولاتی که قیمت پایین تری نسبت به بقیه دارند و مطابق با استانداردهای موجود طراحی نشده اند، پس از مدت زمان کوتاهی استفاده باعث شاتون زدن خودرو می شوند.
استفاده از دنده معکوس
دنده معکوس در همه موارد نمی تواند منجر به خرابی قطعات خودرو شود، اما در صورتی که در سرعت های بالا انجام شود، می تواند آسیب های جدی را به قطعات مختلف ماشین به خصوص شاتون وارد نماید. توصیه می کنیم تا حد امکان در سرعت های بالا، از دنده معکوس استفاده نکنید.
تنظیمات نامناسب
یکی دیگر از دلایل شاتون زدن خودرو، تنظیمات غیر اصولی و اتصالات نامناسب میل لنگ و پیستون است. توصیه می کنیم هنگام تعمیر و یا تعویض شاتون، حتماً اتصالات این بخش را به شکلی مناسب بررسی کرده تا آسیبی به شاتون وارد نشود.
دلایل شاتون زدن خودرو
نکاتی مهم در خصوص شاتون زدن خودرو و رفع آن
- حتماً توجه داشته باشید که شاتون های مورد استفاده در موتور وزن یکسانی داشته باشند.
- در صورت ترک خوردگی سر کوچک‌تر شاتون، امکان تعمیر وجود نخواهد داشت.
- هنگام تعویض یا تعمیر شاتون، به پیچ ها و محل بست توجه زیادی داشته باشید.
- یاتاقان زدن و شاتون زدن خودرو شباهت زیادی به یکدیگر داشته و می توانند عامل ایجاد همدیگر باشند.
- تعویض به موقع روغن موتور نقش زیادی در بهبود عملکرد شاتون خواهد داشت.
جمع بندی
شاتون یکی از قطعات حیاتی موتور خودرو است که باعث انتقال نیرو بین پیستون و میل لنگ می شود. خرابی این قطعه می تواند عملکرد خودرو را با مشکلات زیادی مواجه کند و باعث ایجاد صداهای ناهنجاری شود. شکستگی، خرابی و یا خم شدن شاتون، از دلایل اصلی شاتون زدن خودرو محسوب می شوند که بروز آنها می تواند دلایل زیادی داشته باشد. در این مقاله به بررسی نشانه های شاتون زدن موتور ماشین، دلایل این اتفاق و روش های رفع آن پرداختیم. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر می توانید سؤالات خود را با مجموعه مکانیک یار در میان بگذارید.
جانبی موتور