یکی از قطعات خودرو که نقش مهمی در خنک سازی موتور و سایر قطعات دارد، فن است. در صورتی که فن خودرو به درستی کار نکند و یا از کار بیفتد، آسیب های جدی به موتور خودرو وارد می شود. برای مثال می توان به جوش آوردن های پیاپی اشاره کرد. اما دلیل کار نکردن فن خودرو چیست و چگونه می توان این مشکل را برطرف کرد. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا پاسخ این سؤالات را به صورت کامل بررسی نماییم.
سیستم فن خودرو چگونه کار می کند؟
سیستم فن خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده که هرکدام نقش مهمی در عملکرد کلی فن دارند. این قطعات شامل ECU، سنسور دمای آب، موتور فن، فیوزها و رله های فن می باشند. نحوه عملکرد این سیستم به این صورت است که اطلاعات دمای آب توسط سنسور دمای آب به کنترل یونیت فن یا همان ECU ارسال شده و این قطعه با توجه به اطلاعات ارسالی و میزان دمای آب، به رله های فن برق منفی ارسال می کند و باعث تحریک آنها می شود. با تحریک رله های فن، مدار برق اصلی فن متصل شده و موتور خودرو با دمای کنترل شده کار می کند.
با توجه به ساختار و نوع عملکرد سیستم فن، خرابی در هر قطعه آن می تواند باعث از کار افتادن فن خودرو شود که افزایش بیش از حد دمای موتور و جوش آوردن ماشین را در پی خواهد داشت.
سیستم خنک کننده موتور خودرو
نشانه های خرابی و کار نکردن فن خودرو
در صورتی که فن خودرو از کار بیفتد، به سادگی می توان متوجه آن شد. اما در برخی موارد کار نکردن فن خودرو ممکن است به صورت ناگهانی و حین رانندگی رخ دهد که تشخیص آن ممکن است کمی مشکل باشد. به همین دلیل آشنایی با نشانه های خرابی فن، می تواند مؤثر باشد. برخی علائم خرابی سیستم فن را در زیر مشاهده می کنید:
- شنیده شدن صدای غیر عادی از فن ها
- جوش آوردن موتور
- روشن شدن چراغ آب و استپ
- افزایش دمای آب خودرو
- عملکرد دیر و نامناسب فن ها
- قطع شدن ناگهانی کمپرسور کولر
- اتصالی در فیوزهای فن و سوختگی آنها
- یکسره شدن دور تند یا کند فن ها
- خالی شدن باتری
دلایل کار نکردن فن خودرو
در صورت مشاهده مواردی که در بخش قبل به آنها اشاره کردیم، باید سریعاً اقدام به عیب یابی سیستم فن خودرو کرده و دلیل اصلی این مشکل را شناسایی کنید. کار نکردن فن خودرو و از کار افتادن آن، دلایل مختلفی ممکن است داشته باشد که برخی از آنها می توانند باعث ایجاد خسارات بیشتری در خودرو شوند. در ادامه اصلی ترین دلایل از کار افتادن فن خودرو را بررسی می کنیم.
سوختن فیوز
یکی از اصلی ترین دلایل کار نکردن فن خودرو، سوختن فیوز است. کنترل تمام امور الکتریکی خودرو بر عهده فیوزهاست. در صورتی که جریان برق به سمت قطعات الکترونیکی خودرو در حرکت باشد، این فیوز است که منبع تغذیه را قطع کرده و از خراب شدن و سوختگی قطعه الکترونیکی جلوگیری می کند. در برخی موارد ممکن است فیوز طی انجام این مراحل بسوزد. سوختن فیوز فن می تواند عملکرد این سیستم را دچار اختلال کرده که از کار افتادن فن را در پی خواهد داشت.
اتصالی یا سیم کشی نامناسب
در صورتی که خودرو تعمیر شده باشد و سیم کشی آن به صورت مناسب بسته نشده باشد، این امکان وجود خواهد داشت که فن خودرو از کار بیفتد. در این مواقع می بایست سیم هایی که از رله یا کنترلر به سمت فن رادیاتور می روند را بررسی کرده و در صورت مشاهده علائم خرابی، اقدام به تعویض آنها نمایید.
خرابی سنسور دمای آب
کار نکردن فن خودرو می تواند به دلیل اختلال در عملکرد سنسور دمای آب نیز باشد. در صورتی که این سنسور اطلاعات دقیقی را به کنترل یونیت فن ارسال نکند، چرخش و حرکت فن ها متناسب با میزان دمای موتور نخواهد بود.
اشکال در ماژول کنترل فن
برخی خودروهای از قطعه ای جداگانه به نام ماژول کنترل بهره مند هستند که به صورت اختصاصی برای فن رادیاتور ساخته شده است. در صورتی که این ماژول به دلایل مختلفی از جمله ضربه خوردگی، شکستگی و … دچار ایراد شده باشد، فن خودرو عملکرد صحیحی نخواهد داشت.
کاهش سطح مایع خنک کننده
از دیگر دلایل اصلی کار نکردن فن خودرو، پایین بودن سطح مایع خنک کننده است. توصیه می کنیم به صورت مرتب به خصوص در روزهای گرم، سطح مایع خنک کننده را بررسی کرده و در صورت پایین بودن، آن را پر کنید زیرا ممکن است موتور خودرو از بین برود و هزینه های هنگفتی را بر جای بگذارد.
خرابی رله فن
آسیب دیدن رله فن نیز از دیگر دلایل کار نکردن فن خودرو محسوب می شود. این قطعه داخل جعبه فیوز موتور قرار دارد و ممکن است به دلایل مختلفی دچار آسیب دیدگی شود؛ به همین دلیل توصیه می کنیم در صورت از کار افتادن فن خودرو، حتماً داخل جعبه فیوز محفظه موتور را بررسی نمایید.
کار نکردن فن خودرو به دلیل خرابی فن
خرابی و فرسودگی فن های رادیاتور نیز از دلایل اصلی از کار افتادن این سیستم است. برای عیب یابی فن، کافی است با گرفتن سرب از باتری و جدا کردن کانکتورهای فن رادیاتور و هم چنین گرفتن سیم +12v و سیم زمین به کانکتور، میزان سلامت فن رادیاتور را تست کنید.
کار نکردن فن خودرو
روش های تعمیر فن خودرو
با انجام تکنیک های زیر، می توانید مشکل اصلی کار نکردن فن خودرو را پیدا کرده و با برطرف کردن آن، سیسم فن را تعمیر نمایید.
- بررسی دقیق فیوز ها و سیم کشی
- بررسی سطح مایع خنک کننده
- اندازه گیری سیم کشی ها با استفاده از مولتی متر
- دیاگ زدن خودرو و بررسی کدهای مشکل
- از کار انداختن سنسور دما
عیب یابی فن خودرو
جمع بندی
کار نکردن فن خودرو و یا از کار افتادن آن می تواند باعث افزایش دمای موتور شده و آسیب های جدی به آن وارد کند. دلیل این مشکل معمولاً موارد مختلفی می تواند باشد که برطرف سازی آنها به تنهایی هزینه زیادی نخواهد داشت؛ اما در صورت برطرف نکردن مشکل، موتور خودرو امکان از بین رفتن را خواهد داشت که تعمیر آن هزینه های هنگفتی را می طلبد.
در این مقاله به بررسی نشانه ها و دلایل کار نکردن فن خودرو پرداختیم و راه حل های این مشکل را نیز معرفی کردیم. در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید می توانید با کارشناسان تیم مکانیک یار در تماس باشید.
جانبی موتور