رانندگی با استفاده از گیربکس اتوماتیک، می تواند بسیار ساده تر از گیربکس های دستی باشد و ایمنی بیشتری را نیز برای خودرو فراهم کند. به همین دلیل نیز افراد زیادی خودروهایی که دارای گیربکس اتومات هستند را نسبت به سایر خودروهای دیگر ترجیح می دهند. اما این تنها یک روی ماجراست! خرابی گیربکس اتوماتیک بر خلاف گیربکس های دستی، بسیار پرهزینه بوده و خرج زیادی را بر جای می‌گذارد. تعمیر نسبتاً سخت این نوع گیربکس، هزینه بالای قطعات یدکی آن و … از جمله معایب گیربکس اتوماتیک به شمار می رود.
با توجه به این مورد، عیب یابی گیربکس اتومات و رعایت برخی نکات برای نگهداری سالم این بخش از اتومبیل از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله قصد داریم به نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک پرداخته و نکاتی در خصوص نگهداری بهتر آن را بیان کنیم. در صورتی که شما نیز از خودروی اتوماتیک استفاده می کنید، تا انتها با ما همراه باشید.
آشنایی با گیربکس اتوماتیک
قبل از آشنایی با علائم و نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک، بد نیست نگاهی به اجزا و نحوه کارکرد این نوع گیربکس داشته باشیم. خودروهایی که از گیربکس اتوماتیک بهره می برند، نیازی به تعویض دنده دستی و هم چنین گرفتن پدال کلاچ نداشته و خودرو بسته به سرعت حرکت، دنده را به صورت خودکار تنظیم می کند.
قطعات گیربکس اتوماتیک شامل کلاچ گیربکس اتومات، مبدل گشتاور، ECU، چرخ دنده های گیربکس، پمپ روغن، محور خروجی جعبه دنده و تسمه ترمز می شوند. طراحی این نوع جعبه دنده بر اساس گیربکس های دو کلاچه DCT، AMT، سیاره ای AT و CVT صورت می گیرد. هرچند رانندگی با این نوع جعبه دنده بسیار ساده تر خواهد بود، اما نگهداری این نوع گیربکس نیاز به دقت بالایی داشته و در صورت خرابی، تعمیر آن به آسانی انجام نخواهد شد.
قطعات گیربکس اتوماتیک
علائم و نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک
همان‌طور که گفته شد، عیب یابی و توجه به مشکلات جعبه دنده اتومات از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بخش قصد داریم مهم ترین علائمی که نشان دهنده خرابی گیربکس اتوماتیک هستند را بررسی کنیم. در صورت مشاهده هر کدام از این موارد، خودرو را سریعاً بررسی کرده و نزد یک تعمیرکار مجاز ببرید.
نشتی روغن
یکی از رایج ترین مشکلات جعبه دنده های اتومات، نشتی روغن است. قطعات گیربکس اتوماتیک به دلیل عملکرد بالا، نیاز زیادی به روغن داشته و کاهش سطح روغن گیربکس می تواند سطح کیفیت آنها را کاهش دهد. در صورتی که روغن گیربکس اتوماتیک نشتی داشته باشد، قطعاتی از جمله صفحه کلاچ، چرخ دنده ها، بلبرینگ و … دچار ساییدگی شده و برای تعویض یا تعمیر آنها باید هزینه های زیادی صرف کرد.
لرزش هنگام درگیر شدن گیربکس
در برخی موارد، زمانی که دسته تعویض دنده در وضعیت درایو قرار می گیرد، ممکن است با لرزش یا تقه زدن جعبه دنده مواجه شوید. توجه داشته باشید که درگیر شدن دنده ها نباید هیچ گونه لرزشی را ایجاد کنند بنابراین در صورت مشاهده این مورد، حتماً جعبه دنده را بررسی نمایید.
تعویض غیرعادی دنده ها
یکی دیگر از نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک، لیز خوردن یا تعویض غیرعادی دنده هاست. در صورتی که هنگام حرکت با سرعتی ثابت، متوجه تعویض دنده ها شدید حتماً سلکتور یا ساعت گیربکس را بررسی نمایید. هم چنین خرابی شیر برقی های مربوطه نیز می تواند باعث به وجود آمدن این مشکل شده باشد.
بوی سوختگی از گیربکس
انتشار بوی سوختگی از سمت موتور می تواند به دلایل زیادی اتفاق افتاده باشد. به عنوان مثال مشکل در اتصالات سیم ها و سوکت ها باعث ایجاد چنین بویی خواهد شد. در صورتی که اجزای موتور با مشکلی مواجه نشده باشند و کماکان بوی سوختگی از کاپوت منتشر شود، می توان گفت که جعبه دنده با خرابی مواجه شده است. بالا بودن دمای گیربکس، کثیفی بیش از حد یا کاهش کیفیت روغن گیربکس و هم چنین کاهش سطح روغن جعبه دنده می تواند از دلایل به وجود آمدن این مشکل باشد.
صدای زوزه مانند در حالت خلاصی
از دیگر علائم خرابی گیربکس اتوماتیک، شنیدن صدای زوزه در وضعیت N یا خلاص است. معمولاً این مشکل به دلیل خرابی شیر برقی یا وجود مشکل در توربین به وجود می آید.
روشن شدن چراغ اخطار موتور
روشن شدن چراغ خطر موتور نیز می تواند نشان دهنده خرابی گیربکس اتوماتیک خودروی شما باشد. هرچند روشن شدن این چراغ به دلایل دیگر نیز می تواند اتفاق بیفتد، با این حال در صورت مشاهده آن حتماً گیربکس خودرو را مورد بررسی قرار دهید.
کاهش قدرت موتور
در صورتی که موتور خودرو کاملاً سالم باشد اما قدرت کافی برای حرکت دادن را نداشته باشد، می توان ایراد را از سمت جعبه دنده دانست. نشتی روغن گیربکس، داغ بودن بیش از حد این بخش و یا از کار افتادن قطعات داخلی جعبه دنده از دلایل به وجود آمدن این مشکل می توانند باشند.
علائم و نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک
روش های جلوگیری از خرابی گیربکس اتوماتیک
با توجه به حساس بودن گیربکس های اتوماتیک، توجه به برخی نکات برای نگهداری و جلوگیری از خرابی آنها ضروری است. با رعایت موارد زیر می توانید طول عمر گیربکس اتومات خودروی خود را افزایش داده و عملکرد آن را بهبود ببخشید.
- تعویض به موقع روغن گیربکس
- نگه داشتن روغن گیربکس در سطح مناسب
- گرم کردن روغن گیربکس به مدت 30 ثانیه قبل از حرکت
- قرار دادن دنده در حالت خلاص (N) تنها در مواردی که نگه داشتن خودرو بیش از 60 ثانیه باشد
- عدم قرار دادن دنده در حالت خلاص (N) هنگام رانندگی
- قرار دادن دنده در حالت حرکت (D) تنها زمانی که دور موتور در وضعیت IDLE باشد
- قرار دادن دنده در حالت R (دنده عقب) تنها زمانی که خودرو توقف داشته باشد
راهکارهای جلوگیری از خرابی جعبه دنده اتوماتیک
جمع بندی
گیربکس های اتوماتیک با وجود فراهم کردن ایمنی بالاتر هنگام رانندگی و هم چنین افزایش سهولت، در صورت خرابی می توانند هزینه های زیادی را بر جای بگذارند. توجه به علائم و نشانه های خرابی گیربکس اتوماتیک که در این مقاله به آنها بررسی شد، می تواند از به وجود آمدن مشکلات جدی تر جلوگیری کرده و عملکرد خودرو را بهبود ببخشد. در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید، می توانید با پشتیبانان تیم مکانیک کار در ارتباط باشید.
جانبی موتور