در سیستم تعلیق خودرو از چهار نوع فنر استفاده
می شود این چهار نوع عبارتند از لول، شمش، موجگیر، و بادی (شکل 1 )
شکل 1 – انواع فنر به کار رفته در سیستم های تعلیق خودرو
1. فنر
لول این نوع فنر از یک تکه مفتول فولادی
فنری ساخته شده است که ان را به صورت پیچه پیچیده اند (شکل 2 ) در شکل 3 سیستمهای تعلیق
جلو و عقب نشان داده شده که در آنها فنر لول به کار رفته است بعضی از فنر های لول
را از مفتول های مخروطی این نوع فنر ها ثابت فنر متغیر دارند وقتی این نوع فنر
فشرده می شود، مقاومت ان در برابر بیشتر فشرده شدن افزایش می یابد.
شکل 2 – فنر لول ساخته شده از مفتول مخروطی . در ناحیه وسط فنر قطر مفتول بیشتر است.
شکل 3 – اجزای سیستم تعلیق خودرو که در آن از کمک-فنر در جلو و از فنر های لول در عقب خودرو استفاده شده است.
2. فنر
شمش دو نوع فنر شمش، که آن را فنر برگی یا تخت هم می نامند عبارتند از فنر تک برگی
و فنر چند برگی (شکل 4) این نوع فنر از چند تسمه فولادی انعطاف پذیر با طولهای
متفاوت تشکیل می شود که روی هم قرار گرفته اند و با بست به هم بسته شده اند. در
هنگام کار، فنر خم می شود و می لغزند تا این عمل امکان پذیر شود.
شکل 4 – سیستم تعلیق عقب که در آن از فنر های شمش استفاده می شود. نحوه اتصال فنر به شاسی و پوسته اکسل نشان داده شده است.
3.
موجگیر فنر موجگیر میله مستقیمی از جنس فولاد فنر است که یک سر آن به شاسی یا اتاق
خودرو متصل شده و ثابت است . سر دیگر فنر موج گیر به طبقه بالا یا پایین (شکل 5)
متصل است. وقتی طبق، در پاسخ به حرکت چرخها، به طرف بالا و پایین نوسان می کند،
فنر موجگیر پیچش پیدا می کند تا کار فنر را انجام دهد.
شکل 5 – سیستم تعلیق جلو که در آن از میل طبق های طولی استفاده شده است.
4. فنر
بادی فنر بادی (شکل 6) استوانه یا کیسه ای لاستیکی است که با هوای فشرده پر شده
است. پیستون پلاستیکی متصل به طبق پایین، همراه با این طبق بالا و پایین می رود در
نتیجه این حرکت، هوای فشرده کار فنر را انجام می دهد. اگر بار وارد خودرو تغییر
کند، شیری که در بالای کیسه است باز می شود تا هوا به کیسه وارد یا از آن خارج شود
. کمپرسور باد متصل به این شیر، فنر بادی را همواره پر باد نگه می دارد .
شکل 6 – فنر بادی که یک استوانه لاستیکی یا کیسه هوای پر شده با هوای فشرده است.
وزن فنر سوار و وزن فنر غیر سوار
وزن کل
خودرو مجموع وزن فنر سوار و وزن غیر فنر سوار آن است. وزن فنر سوار خودرو بخشی از
وزن خودرو است که به فنر ها تکیه دارد . وزن غیر فنر سوار به فنر های خودرو تکیه
ندارد. این بخش شامل وزن اکسلها، میل پلوسها، چرخها و لاستیکهای خودرو است. – وزن
غیر فنر سوار را تا حد ممکن کاهش می دهند . با افزایش وزن غیر فنر سوار خودرو، از
نرمی حرکت آن کاسته می شود. در بدترین حالت، فرض کنید وزن فنر سوار خودرو با وزن
غیر فنر سوار آن برابر باشد. وقتی وزن غیر فنر سوار خودرو، در نتیجه افتادن چرخها
در دست اندازه های جاده، بالا و پایین می رود، وزن فنر سوار خودرو هم باید به همان
اندازه بالا و پایین برود . به همین سبب وزن غیر فنر سوار خودرو باید فقط جزء
کوچکی از کل وزن خودرو باشد.
ضریب فنر
شاخص
نرمی یا سختی فنر را ضریب فنر می نامند. ضریب فنر باری است که برای جابجا کردن
فنر، به اندازه معین، لازم است ضریب فنری که به صورت یکنواخت فشرده می شود(ضریب
فنر خطی) باری است که برای فشردن فنر به اندازه 25 میلیمتر لازم است اگر وزنه 250
کیلوگرمی بتواند این فنر را به اندازه 75 میلیمتر فشرده کند ، وزنه 500 کیلوگرمی
آن را به اندازه 150 میلیمتر فشرده کند.
فنرهای
ضریب متغیر با آهنگ ثابت حرکت نمی کند یا تغییر طول نمی دهند .
فنر لول نشان داده شده در شکل 3 یک نوع فنر با ضریب متغیر است. هر گاه فنر لول با
استفاده از مفتول مخروطی پیچیده شود ضریب آن متغیر خواهد بود ضریب فنر از مقدار
اولیه 29 ر1 کیلوگرم بر میلیمتر (2ر72 پوند بر اینچ) تا 92ر2 کیلوگرم بر میلیمتر
(5ر163 پوند بر اینچ) تغییر می کند. در نوع دیگری از فنر لول ضریب- متغیر، پیچه ها
در بالای فنر، نسبت به پایین فنر به هم نزدیک ترند ، یا به صورت مخروط یا بشکه
پیچیده شده اند.
کنترل کار فنر
فنری
برای سیستم تعلیق خودرو ایدئال است که ضربه دست انداز را به سرعت جذب کند و سپس به
آهستگی به وضعیت عادی خود بر گردد اما ساخت چنین فنری دشوار است اگر فنر خیلی
انعطاف پذیر یا نرم باشد، بیش از اندازه تغییر طول می دهد . اگر فنر خیلی سفت یا
سخت باشد، خودرو نرم حرکت نمی کند وضعیت مطلوب با استفاده از یک فنر متوسط و یک
کمک فنر تامین می شود. کمک فنر مانع تداوم نوسان فنر می شود. منظور از تداوم نوسان
فنر ادامه یافتن حرکتهای آن پس از عبور از خودرو از دست انداز است
جانبی موتور