تسمه تایم یکی از قطعات حیاتی موتور است که وظیفه همگام سازی چرخش میل لنگ و میل سوپاپ را بر عهده دارد. در صورتی که این قطعه با خرابی یا پارگی مواجه شود، موتور خودرو می تواند آسیب های قابل توجه و حتی خرابی کامل را تجربه کند. در این مقاله، علائم هشدار دهنده خرابی تسمه تایم، عواقب نادیده گرفتن این علائم و اقدامات پیشگیرانه ای که می توان برای جلوگیری از تعمیرات پرهزینه انجام داد را بررسی خواهیم کرد.
تسمه تایم چیست و چه عملکردی دارد؟
تسمه تایم یک تسمه دندانه دار است که میل لنگ و میل سوپاپ موتور را به هم متصل می کند. وظیفه اصلی این قطعه اطمینان از باز و بسته شدن سوپاپ ها در زمان صحیح است. هم چنین این بخش اجازه ورود سوخت و هوا را به موتور می دهد. در صورتی که تسمه تایم از کار بیفتد، سوپاپ ها و پیستون ها ممکن است با هم برخورد کنند و آسیب قابل توجهی به موتور وارد شود. این مورد می تواند منجر به تعمیرات پرهزینه یا حتی نیاز به تعویض کامل موتور شود.
تسمه تایم و نحوه عملکرد آن
علائم و نشانه های خرابی تسمه تایم
پاره شدن یا خرابی تسمه تایم را می‌توان با توجه به علائم هشداردهنده در مراحل اولیه تشخیص داد. خرابی تسمه تایم می تواند از روشن شدن موتور به صورت کامل جلوگیری کند؛ بنابراین آشنایی با علائم و نشانه های خرابی این قطعه، برای جلوگیری از به وجود آمدن خسارات پیش رو ضروری است. در این بخش به صورت دقیق به بررسی علائم و نشانه های خرابی تسمه تایم می پردازیم.
میس فایر دادن موتور
یکی از اولین نشانه های پارگی یا فرسوده شدن تسمه تایم، میس فایر دادن موتور است. در این مواقع احتراق به صورت کامل درون سیلندر رخ نمی دهد که این موضوع می تواند باعث اختلال در باز و بسته شدن سوپاپ ها شود و زمان بندی آنها را نیز به هم بریزد. عدم ایجاد احتراق کامل می تواند به دلایل مختلفی از جمله شل بودن تسمه تایم، خوردگی دندانه های آن، فرسودگی یا سفت نبودن آن باشد.
خاموش شدن خودرو
همان‌طور که به آن اشاره کردیم، خاموش شدن ناگهانی خودرو از نشانه های اصلی خرابی تسمه تایم است. در صورتی که خودرو هنگام استارت زدن روشن نشود و یا پس از روشن شدن به صورت ناگهانی خاموش شود، می توان علت را به خرابی یا فرسودگی تسمه تایم ربط داد.
ایجاد صدای تیک تیک از موتور
شنیده شدن صدای کلیک یا تیک تیک از محفظه موتور نیز از دیگر نشانه های خرابی و فرسودگی تسمه تایم به شمار می رود. در صورتی که دندانه های تسمه تایم با قرقره به صورت مناسب درگیر نشده باشند، این مشکل به وجود خواهد آمد.
کاهش قدرت موتور
کاهش قدرت موتور نیز از نشانه های اصلی خرابی تسمه تایم به شمار می رود. در صورت کش آمدن تسمه تایم، احتمال سر خوردن تسمه و یا در رفتن آن از جایگاه خود وجود داشته و این موضوع می تواند باعث ناهماهنگی قطعات موتور و در نتیجه کاهش قدرت و عملکرد آن شود. از طرف دیگر، در رفتن تسمه تایم می تواند باعث برخورد پیستون، بادامک و سایر قطعات به یکدیگر شود که خسارات زیادی را به وجود خواهد آورد.
نشتی روغن
نشتی روغن از کاور تسمه نیز می تواند از دیگر علائم فرسودگی تسمه تایم باشد. هم چنین ممکن است به دلیل شل شدن تسمه تایم دمای موتور افزایش پیدا کرده و منجر به جوش آوردن خودرو شود.
سایر نشانه های خرابی تسمه تایم
- افزایش مصرف سوخت
- اختلال در شتاب گیری خودرو
- خارج شدن دود سیاه از اگزوز پس از روشن کردن ماشین
- تغییر شکل ظاهری تسمه تایم
- اختلال در دور موتور
- لرزش موتور
علائم و نشانه های خرابی تسمه تایم
عوارض و خطرات نادیده گرفتن خرابی تسمه تایم
عدم توجه به خراب شدن تسمه تایم می تواند خسارات زیادی را به اتومبیل و خصوصاً موتور وارد نماید. البته این خسارات تنها مربوط به خودروهایی می شوند که دارای پیستون هایی گود هستند. در این نوع خودرو ها جای سوپاپ روی پیستون ها تراشکاری شده است و خرابی تسمه تایم نمی تواند آسیب جدی به قطعات خودرو وارد نماید. پرایدهای قبل از مدل یورو 4 و هم چنین پیکان های قدیمی، از جمله این خودروها محسوب می شوند.
اما در خودروهای جدیدتر، خرابی این قطعه می تواند باعث آسیب رساندن به بخش های مختلف موتور شود. کج شدن سوپاپ، تاب برداشتن سر سیلندر، شکستن پیستون، آسیب دیدن بلوک سیلندر و هم چنین کچل کردن میل سوپاپ، از جمله پیامدهای نادیده گرفتن خرابی تسمه تایم است.
اقدامات مناسب برای افزایش طول عمر تسمه تایم
- سفت بودن مناسب تسمه تایم هنگام نصب
- تعویض به موقع آن
- استفاده از برندهای با کیفیت و اصلی
- عدم نگهداری آن در تابش مستقیم آفتاب
- دور نگه‌داشتن آن از مواد قابل اشتعال و منابع حرارت زا
زمان مناسب تعویض تسمه تایم
تسمه تایم معمولاً عمر نسبتاً کوتاهی داشته و پس از مدت زمانی، باید تعویض شود. تعویض به موقع این قطعه از خرابی زیاد آن جلوگیری کرده و باعث تضمین سلامت قطعات خودرو خواهد شد. بهترین زمان تعویض کردن تسمه تایم، هنگام مشاهده نشانه های خرابی آن است. توصیه می کنیم در صورت مشاهده این علائم، به سرعت تسمه تایم را مورد بررسی قرار داده و در صورت خرابی، آن را تعویض نمایید. در ادامه زمان مناسب تعویض تسمه تایم خودروهای داخلی را مشاهده می کنید.
| نام خودرو | زمان مناسب تعویض تسمه تایم |
| تیبا | هر 80 هزار کیلومتر |
| پراید | هر 80 هزار کیلومتر |
| سمند | هر 60 هزار کیلومتر |
| پژو 405 | هر 60 هزار کیلومتر |
| پارس | هر 60 هزار کیلومتر |
| پژو 206 تیپ 2 | هر 70 هزار کیلومتر |
| پژو 206 تیپ 5 | هر 60 هزار کیلومتر |
| ال 90 | هر 45 هزار کیلومتر |
| رانا | هر 60 هزار کیلومتر |
| ریو | هر 65 هزار کیلومتر |
| سمند EF7 | هر 70 هزار کیلومتر |
| زانتیا | هر 65 هزار کیلومتر |
زمان مناسب تعویض تسمه تایم
جمع بندی
خرابی تسمه تایم یکی از مشکلات جدی خودرو محسوب می شود که می تواند آسیب های جدی به قطعات مختلف اتومبیل وارد کند. آشنایی با نشانه ها و علائم فرسودگی تسمه تایم، نقش مهمی در تعویض به موقع آن و حفظ سلامت خودرو خواهد داشت. با توجه به اهمیت این موضوع در این مقاله به بررسی نشانه ها و علائم خرابی تسمه تایم پرداختیم. در صورتی که نیاز به راهنمایی بیشتری در این زمینه دارید، می توانید با کارشناسان تیم مکانیک یار در تماس باشید.
جانبی موتور